Kunst & Cultuur

Een reis van winst en verlies

10 juni 2023

Mark Weenink

Interview met Patricia Engel over haar roman Een oneindig land

Wat betekent het om huis en haard te verlaten, op zoek naar een betere maar onzekere toekomst? Te verhuizen naar een land met een andere taal en cultuur? Over deze prangende vragen schreef Patricia Engel (1977) de roman Een oneindig land (Infinite Country), over een familie die uiteengerukt wordt door (geïllegaliseerde) migratie, het lot van vele latino’s in de Verenigde Staten. Engel is, als de dochter van Colombiaanse immigranten, zelf deel van de Colombiaanse diaspora in de VS. La Chispa interviewde haar per e-mail.

Hoofdpersonen Elena en Mauro gaan als toerist naar de VS, waar ze gaan werken in de informele sector. Het visum verloopt, de tijd verstrijkt. Weken worden maanden, worden jaren. Wanneer Mauro wordt opgepakt en gedeporteerd naar Colombia, blijft Elena achter met drie jonge kinderen. Omdat ze moet werken, ziet ze zich genoodzaakt hun baby Talia per vliegtuig naar Colombia te sturen.

Vijftien jaar later vergezelt de lezer Talia, die op dat moment ontsnapt uit een justitiële inrichting voor meisjes, op haar reis naar Bogotá. Ze heeft haast, want over een week moet ze in het vliegtuig naar de VS zitten, waar haar moeder en zus en broertje wonen. Met pijn in het hart zal ze haar vader achterlaten. “Waarom wil je weg uit Colombia?”, vraagt een personage haar, immers, “Colombia is het land waar inwoners je broers en zussen zijn, in de VS ben je onzichtbaar.”

De roman is in het Engels geschreven. Heeft u overwogen om in het Spaans te schrijven?
“Er zit wat Spaans in het boek, wanneer sommige personages het spreken. Maar de roman wordt verteld via de stem van een personage dat is opgegroeid in de VS, Spaans is niet langer dominant. Het zou dus niet logisch zijn om het verhaal in enige andere taal dan in het Engels te schrijven. Daarom heb ik de roman in het Engels geschreven, net zoals mijn andere boeken. De meeste zijn wel vertaald in het Spaans.”

Wat voor research heeft u gedaan om het boek te schrijven?
“Ik ben veel naar Colombia gereisd, vooral naar de regio van Cundinamarca waar het verhaal zich afspeelt. Daarnaast heb ik me verdiept in de inheemse Andes geschiedenis.”

Een citaat uit het boek luidt: Er wordt gezegd dat drugs en alcohol het verslavendst zijn, dat die de meeste levens verwoesten. Dat klopt niet. Het is liefde.” Waarom zegt Elena dit?
“Het gaat om de manier waarop haar relatie met Mauro haar leven heeft veranderd en hoe liefde vaak de grootste motivator of de machtigste kracht is voor verandering in het leven van mensen.”

Zonder te oordelen, kunt u zichzelf verplaatsen in Elena en zich voorstellen dat u uw baby naar Colombia stuurt?
“Mijn taak als schrijver is niet om te oordelen, maar om met empathie en compassie te schrijven. En hopelijk een deur te openen voor lezers naar een beter begrip van de mens.”

Bent u als dochter van immigranten tweetalig opgegroeid? Reist u veel naar Colombia?
“Jazeker. Spaans was mijn eerste taal totdat ik naar school ging en het is de taal gebleven die ik thuis spreek. Ik heb nog steeds veel familie in Colombia. Ik reisde meestal een paar keer per jaar naar Colombia, maar sinds de coronapandemie iets minder.”

Hebben uw ouders overwogen om naar Colombia terug te keren, om bij te dragen aan het land?
“Misschien hebben ze het overwogen, maar naarmate de tijd verstreek, zijn ze echt gesetteld in de VS.”

Mauro vindt dat je vaderland verlaten is als een beetje sterven, als mensenhandel van jezelf. Je eindigt met minder dan je had. Voor Elena, Mauro en de kinderen is de prijs voor weggaan substantieel. Is migratie het lijden, de onzekerheid, het uiteenvallen van het gezin waard? Zouden ze niet beter af geweest zijn als ze in Colombia waren gebleven?
“Dit is een persoonlijke vraag, waarvan ik denk dat iedere migrant of kind van een migrant die zichzelf in het leven moet stellen. Welke weg ze ook bewandelen of welke plek ze besluiten thuis te noemen, er zal altijd verlies en winst zijn.”

In uw boek staat de zin “Emigreren voelt alsof je huid wordt afgestroopt.” Hoe heeft u iets van de pijn van uw ouders beleefd, als kind of mischien later toen u hierover sprak met hen?
“Je vaderland verlaten, om misschien nooit meer terug te keren, is een zeer pijnlijk proces. Zelfs als je een nieuw leven opbouwt in betere omstandigheden. Stel je voor dat je je huis verlaat, alles wat je kent, iedereen van wie je houdt. En je verhuist met bijna niets naar een plek waar je de taal niet spreekt, waar de lokale bevolking je slecht behandelt en je je ongewenst voelt, een indringer. Dat zou niet makkelijk voor je zijn en je zou je zeker afvragen waar je eigenlijk thuishoort en of je de juiste keuzes en opofferingen hebt gemaakt om daar te zijn.”

Patricia Engel, Een oneindig land, Uitgeverij Mozaïek, Utrecht, 2021, ISBN 9789023961130, 223 pag., €21,99, vertaling: Jetty Hulsman

Lees ook onze recensie van Een oneindig land en onze recensie van Vertel me het einde van Valeria Luiselli

Gerelateerde berichten

Schrijven zoals een vos

Schrijven zoals een vos

In de verhalenbundel Mond vol vogels van Samanta Schweblin (1978) krijgt elk personage te maken met het onverwachte, zo lezen we op de omslag. In twintig verhalen schetst de Argentijnse schrijfster verschillende werelden waarin personages het leven proberen te vatten en te beleven, soms in alledaagse situaties, soms in absurdistische omstandigheden. Schweblin woont in Berlijn. La Chispa interviewde haar per e-mail.

Lees meer
agsdix-null

Politiek & Maatschappij

agsdix-null

Kunst & Cultuur

agsdix-null

Vrije tijd & Toerisme

agsdix-null

Economie & Ondernemen

agsdix-null

Milieu en Natuur

agsdix-null

Onderzoek & Wetenschap

Blijf op de hoogte

Adverteren op onze website?

Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.

Volg ons op social media

Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.

Share This