La Chispa: dé website voor liefhebbers van Latijns Amerika
Journalistiek, betrokken, informatief en scherp
Uitgelicht
Politiek & Maatschappij
Economie & Ondernemen
Zuid-Amerika
Kunst & Cultuur
Milieu en Natuur
Midden-Amerika
LA Algemeen
Vrije tijd & Toerisme
Onderzoek & Wetenschap
Zuid-Amerika
Midden-Amerika
LA algemeen
Cariben
Klik hier voor alle artikelen van de Bolivia Special, april/mei 2021
Nieuws
Augustus: de maand van de Pachamama – Moeder Aarde
Op zondag 1 augustus werd de dag van de Pachamama – Moeder Aarde – gevierd in de Andeslanden. De gehele maand augustus staat in het teken van de Pachamama – de Inca godin van de vruchtbaarheid. Door Covid-19 vindt een deel van de geplande activiteiten online plaats.
Mexico laat duizenden gevangenen vrij
Mogelijk vrijheid voor gemartelden, ouderen, zieken of gevangenen die langdurig in voorarrest zitten. President Andrés Manuel López Obrador heeft wijzigingen in het Mexicaanse gevangenisbeleid aangekondigd, waarmee massale mensenrechtenschendingen teruggedrongen dienen te worden.
Augustus: de maand van de Pachamama – Moeder Aarde
Op zondag 1 augustus werd de dag van de Pachamama – Moeder Aarde – gevierd in de Andeslanden. De gehele maand augustus staat in het teken van de Pachamama – de Inca godin van de vruchtbaarheid. Door Covid-19 vindt een deel van de geplande activiteiten online plaats.
Ecuadoraanse medaille leidt tot discussie
De eerste Ecuadoraanse gouden Olympische medaille in het wielrennen ooit leidt tot heftige discussies in het kleine Andesland. Na de overwinning van Richard Carapaz in de Olympische wegwedstrijd in Tokyo in het weekend van 24 juli was het hele land trots op de ‘locomotief uit Carchi’. Carapaz zelf was echter minder te spreken over de ontvangen steun in aanloop naar de Spelen.
Op zoek naar gedeporteerde ouders
Vanaf 2017 konden Midden-Amerikaanse ouders en kinderen bij het oversteken van de grens naar de Verenigde Staten van elkaar gescheiden worden. Dit betekende dat de ouders teruggestuurd werden, terwijl hun kinderen in de Verenigde Staten bleven. President Biden vindt dat de status van deze ouders opnieuw onderzocht moet worden. Maar dan moeten zij eerst gevonden worden, en dat valt niet mee.
Illegale handel bedreigt 300 diersoorten in Peru
In de wildernis van Peru worden 300 diersoorten bedreigd door de illegale handel in dieren. Jaarlijks slagen de autoriteiten erin om vijfduizend dieren in beslag te nemen wegens clandestiene activiteiten. Volgens het Peruaanse ministerie van Landbouwontwikkeling en Irrigatie vormt de illegale handel in wilde dieren een bedreiging voor de biodiversiteit van het Zuid-Amerikaanse land.
Tragedie in het paradijs
Op 24 juni troffen vissers in de Turks and Caicos Islands (TCI) een kleine motorboot aan voor de kust van Grand Turk, met de lichamen van 20 omgekomen mensen aan boord. Na onderzoek bleek deze week dat de slachtoffers afkomstig waren uit West-Afrika, 5.600 kilometer verderop.
Honderden arrestaties na protesten
Bijna twee weken na de grote demonstraties tegen het regeringsbeleid in Cuba gaan waarnemers er van uit dat er meer dan 600 mensen gearresteerd of verdwenen zijn, of onder specifieke vormen van toezicht geplaatst zijn.
Ecuadoraanse medaille leidt tot discussie
De eerste Ecuadoraanse gouden Olympische medaille in het wielrennen ooit leidt tot heftige discussies in het kleine Andesland. Na de overwinning van Richard Carapaz in de Olympische wegwedstrijd in Tokyo in het weekend van 24 juli was het hele land trots op de ‘locomotief uit Carchi’. Carapaz zelf was echter minder te spreken over de ontvangen steun in aanloop naar de Spelen.
Op zoek naar gedeporteerde ouders
Vanaf 2017 konden Midden-Amerikaanse ouders en kinderen bij het oversteken van de grens naar de Verenigde Staten van elkaar gescheiden worden. Dit betekende dat de ouders teruggestuurd werden, terwijl hun kinderen in de Verenigde Staten bleven. President Biden vindt dat de status van deze ouders opnieuw onderzocht moet worden. Maar dan moeten zij eerst gevonden worden, en dat valt niet mee.
Illegale handel bedreigt 300 diersoorten in Peru
In de wildernis van Peru worden 300 diersoorten bedreigd door de illegale handel in dieren. Jaarlijks slagen de autoriteiten erin om vijfduizend dieren in beslag te nemen wegens clandestiene activiteiten. Volgens het Peruaanse ministerie van Landbouwontwikkeling en Irrigatie vormt de illegale handel in wilde dieren een bedreiging voor de biodiversiteit van het Zuid-Amerikaanse land.
Artikelen
Zes dagen na moord op president Moïse nog veel onduidelijk
Al enkele jaren wordt Haïti in toenemende mate geteisterd door geweld. Dodelijke slachtoffers zijn aan de orde van de dag. Nog geen twee weken geleden kwamen tenminste vijftien mensen, onder wie twee bekende journalisten, om het leven bij een aanslag door schutters die er op motoren vandoor gingen. De moord op president Jovenel Moïse op 7 juli zag echter niemand aankomen.
‘De actuele politiek kan de Conventie verslinden’
In Chili is de in mei gekozen Conventionele Conventie (CC) begonnen met het maken van een nieuwe grondwet. De CC is uniek samengesteld: evenveel vrouwen als mannen en ruim tien procent inheemse leden, terwijl twee derde geen lid is van een politieke partij. Aanhangers van de rechtse president Sebastían Piñera vormen een kleine minderheid. Een deel van de linkse leden van de CC wil ook actuele politieke kwesties aanpakken en procedures veranderen. Door tijdnood en polarisatie kan dat het resultaat – een meer sociale, democratische en plurinationale grondwet – in gevaar brengen.
De impact van de Mexicaanse Zapatista beweging
Op 1 januari 1994 werd Mexico opgeschrikt door de gewapende opstand van het Zapatistisch Nationaal Bevrijdingsleger. De gewapende organisatie groeide uit tot een van de belangrijkste hedendaagse sociale bewegingen die als inspiratiebron dienen voor velen in Mexico en daarbuiten, met name voor de feministische beweging.
Luis Arce treedt in voetsporen van Morales – eerste halve jaar als president van Bolivia
Na een onderbreking van een jaar, met een interim-regering onder de rechts-conservatieve Jeanine Añez, is de linkse partij MAS opnieuw aan de macht in Bolivia. In oktober 2020 behaalde Luis Arce in de eerste verkiezingsronde 55 procent van de stemmen, waarmee hij de nieuwe president werd. Hij erfde een politiek verdeeld land met een kwakkelende economie en een diepe gezondheidscrisis. Hoe heeft hij in het eerste half jaar van zijn presidentschap deze problemen aangepakt?
Landhervormingen springen eruit. De Boliviaanse revolutie van 1952, deel II: vergelijking met de Mexicaanse Revolutie
De Mexicaanse revolutie van 1910 en de Boliviaanse van 1952 waren de grootste Latijns-Amerikaanse niet-socialistische omwentelingen van de twintigste eeuw. Naast overeenkomsten in achtergronden en maatregelen vertoonden ze aanzienlijke verschillen. Het revolutionaire proces en de rol van een leidende partij waren opvallend anders. Bij de landhervormingen kregen nieuwe landeigenaren in Mexico wat meer zekerheid dan in Bolivia. De Verenigde Staten keerden zich niet scherp tegen deze revoluties, maar kregen wel meer greep op Bolivia dan op Mexico.
‘Goed leven’ in de praktijk van Bolivia – Een utopie en een debat in ontwikkeling
Met regelmaat dook de term ‘buen vivir’, Spaans voor ‘goed leven’, op in toespraken van de toenmalige Boliviaanse president Evo Morales (2006-2019). Ook milieuactivisten verwezen regelmatig naar buen vivir als een manier van samenleven waarin mens en natuur gelijk zijn aan elkaar en waarin de natuur wordt gerespecteerd. Sinds de nadelige gevolgen van CO2-uitstoot toenemen en er wereldwijde klimaattops zijn om de uitputting van de aarde tegen te gaan, wint het idee van ‘goed leven’ aan betekenis. Wat houdt dit in en hoe werkt het in de praktijk van Bolivia?
Oogsten, koken en eten op grote hoogte
Bolivia en eten, dan denk je al snel aan de aardappel, wel duizenden verschillende soorten. Maar er wordt meer verbouwd in dit land met drie klimaatzones, waardoor de keuken kan beschikken over een grote diversiteit aan ingrediënten. Toch is Bolivia nog weinig internationaal bekend vanwege zijn keuken of topkoks. In 2013 opende restaurant Gustu z’n deuren in La Paz, opgericht door de culinair ondernemer van een van ´s werelds toprestaurants, Noma uit Denemarken. Heeft dit tot nieuwe ontwikkelingen geleid in de Boliviaanse keuken?
De impact van de Mexicaanse Zapatista beweging
Op 1 januari 1994 werd Mexico opgeschrikt door de gewapende opstand van het Zapatistisch Nationaal Bevrijdingsleger. De gewapende organisatie groeide uit tot een van de belangrijkste hedendaagse sociale bewegingen die als inspiratiebron dienen voor velen in Mexico en daarbuiten, met name voor de feministische beweging.
Luis Arce treedt in voetsporen van Morales – eerste halve jaar als president van Bolivia
Na een onderbreking van een jaar, met een interim-regering onder de rechts-conservatieve Jeanine Añez, is de linkse partij MAS opnieuw aan de macht in Bolivia. In oktober 2020 behaalde Luis Arce in de eerste verkiezingsronde 55 procent van de stemmen, waarmee hij de nieuwe president werd. Hij erfde een politiek verdeeld land met een kwakkelende economie en een diepe gezondheidscrisis. Hoe heeft hij in het eerste half jaar van zijn presidentschap deze problemen aangepakt?
Landhervormingen springen eruit. De Boliviaanse revolutie van 1952, deel II: vergelijking met de Mexicaanse Revolutie
De Mexicaanse revolutie van 1910 en de Boliviaanse van 1952 waren de grootste Latijns-Amerikaanse niet-socialistische omwentelingen van de twintigste eeuw. Naast overeenkomsten in achtergronden en maatregelen vertoonden ze aanzienlijke verschillen. Het revolutionaire proces en de rol van een leidende partij waren opvallend anders. Bij de landhervormingen kregen nieuwe landeigenaren in Mexico wat meer zekerheid dan in Bolivia. De Verenigde Staten keerden zich niet scherp tegen deze revoluties, maar kregen wel meer greep op Bolivia dan op Mexico.
Columns, recensies & Van de redactie
Docudrama: De droevige kampioen
’Wereldberoemd’ was Robert ‘Joy’ Hosé (1949) op Curaçao en de Antillen in de jaren zeventig van de vorige eeuw, toen hij als tafeltenniskampioen internationaal furore maakte en de wereld over reisde. Maar de tafeltennisheld raakte door drugs aan lager wal en verloor alles. Zijn tragische leven vormde de basis voor de roman De droevige kampioen van de Nederlandse schrijver Jan Brokken (1949), dat in 1997 verscheen. Nu is het levensverhaal van Robert Hosé vastgelegd in de driedelige VPRO-docudrama De droevige kampioen van Sander Burger.
Politici in het stenen tijdperk
De productie en handel van medicinale cannabis is wereldwijd een booming business. Zelfs in de Verenigde Staten, al jarenlang de aanjager van de zinloze criminalisering van illegale drugs, zijn er 23 staten die marihuana voor medicinaal gebruik hebben gelegaliseerd. In Uruguay en Mexico deden ze dat zelfs ook voor marihuana voor ‘recreatief’ gebruik.
De offers
Hoog in het Andesgebergte van Bolivia loopt de Nederlandse student Luc stage bij de landbouwuniversiteit van Tiahuanaco, wanneer een jong kind dood wordt aangetroffen. Het is het derde gedode kind in een jaar tijd. Alles wijst op een rituele moord. Is dit een voortzetting van de bloedige religieuze rituelen die de Inca’s vroeger praktiseerden om Moeder Aarde, Pachamama, gunstig te stemmen? Of gaat het om een barbaarse moord? De spannende thriller De Offers van Jeroen Windmeijer (Delft, 1969) is een fascinerende zoektocht naar antwoorden over mensenoffers door de tijd heen.
Blijf op de hoogte
– Advertenties –
Ontvang onze nieuwsbrief
Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.
Volg ons op social media
Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.