La Chispa: dé website voor liefhebbers van Latijns Amerika
Journalistiek, betrokken, informatief en scherp
Uitgelicht
Politiek & Maatschappij
Economie & Ondernemen
Zuid-Amerika
Kunst & Cultuur
Milieu en Natuur
Midden-Amerika
LA Algemeen
Vrije tijd & Toerisme
Onderzoek & Wetenschap
Zuid-Amerika
Midden-Amerika
LA algemeen
Cariben
Klik hier voor alle artikelen van de Argentinië special, oktober/november 2023
Nieuws
Javier Milei gekozen tot nieuwe president van Argentinië
Argentinië hield zondag 19 november de belangrijkste verkiezingen in zijn recente geschiedenis. De ultraliberale kandidaat van La Libertad Avanza, Javier Milei, is uitgeroepen tot winnaar van de verkiezingen en versloeg Sergio Massa, de peronistische kandidaat van Unión por la Patria.
Draagt politiemissie bij aan oplossingen in Haïti?
Vorige week was er dan eindelijk een doorbraak rond Haïti. Ruim een jaar geleden vroeg de facto premier Ariel Henry de Verenigde Naties om steun bij het beteugelen van het bendegeweld in het land. Maar niemand stond te springen om hieraan bij te dragen in de vorm van militairen of agenten. De ervaringen met eerdere missies zijn immers niet positief. Toch besloot de Veiligheidsraad, met onthouding van stemmen door Rusland en China, akkoord te gaan met het voorstel van Kenia om 1.000 politieagenten te sturen. Op de site van de Verenigde Naties wordt het een “historische” ondersteuningsmissie genoemd. Iedereen is het erover eens dat er iets moet gebeuren. Maar of een politiemissie de oplossing is wordt door sommigen betwijfeld.
Javier Milei gekozen tot nieuwe president van Argentinië
Argentinië hield zondag 19 november de belangrijkste verkiezingen in zijn recente geschiedenis. De ultraliberale kandidaat van La Libertad Avanza, Javier Milei, is uitgeroepen tot winnaar van de verkiezingen en versloeg Sergio Massa, de peronistische kandidaat van Unión por la Patria.
Geweld in Haïti groeit terwijl overheid toekijkt
Het geweld blijft toenemen in Haïti. En terwijl het geweld zich tot voor kort concentreerde in en rond de hoofdstad Port-au-Prince, breidt het zich nu uit naar omliggende regio’s, zoals de Artibonite, een landbouwgebied ten noorden van Port-au-Prince. De facto premier Ariel Henry dringt aan op ingrijpen door de Verenigde Naties. Veel Haïtianen zien in de passieve houding van de regering tegenover het geweld boze opzet. Henry heeft er baat bij, wanneer de situatie onhoudbaar wordt. De bevolking is het slachtoffer.
Haïtiaanse mensenrechtenactivist mag buurland niet meer in
In navolging van de Verenigde Staten en Canada heeft de Dominicaanse Republiek nu ook een lijst opgesteld met namen van Haïtianen die niet langer welkom zijn. Maar waar het in de Verenigde Staten en Canada mensen betreft die direct gelinkt kunnen worden aan het geweld en de straffeloosheid in het Caribische land (politici, criminelen en bendeleiders) heeft de Dominicaanse Republiek een opmerkelijke naam toegevoegd: mensenrechtenactivist Pierre Espérance. Mensenrechtenorganisaties zijn verbijsterd.
Argentinië voegt een miljoen nieuwe armen toe in 2022, tot 39,2% van de bevolking
Volgens de donderdag gepubliceerde index voor de tweede helft van vorig jaar verdient 8,1% van de Argentijnen niet genoeg om voedsel te kopen. Inflatie voorspelt een nog slechter 2023.
“Geen straffeloosheid voor brand in detentiecentrum voor migranten” zegt de president van Mexico
De Mexicaanse president Andrés Manuel López Obrador heeft beloofd dat er “geen straffeloosheid” zal zijn voor degenen die verantwoordelijk zijn voor een brand in een detentiecentrum waarbij tientallen migranten om het leven zijn gekomen. Degenen die verantwoordelijk worden bevonden voor “het veroorzaken van deze pijnlijke tragedie zullen worden gestraft in overeenstemming met de wet”, zei de Mexicaanse leider.
Braziliaanse regering start de “Nooit Meer Week”, 59 jaar na de staatsgreep van 1964
Brazilië probeert de nagedachtenis van slachtoffers te beschermen in een week van acties tegen de dictatuur. Aanstaande vrijdag herdenkt Brazilië de staatsgreep die op 31 maart 1964 de constitutionele regering van João Goulart omverwierp en een militaire dictatuur instelde die duurde tot 1985.
Geweld in Haïti groeit terwijl overheid toekijkt
Het geweld blijft toenemen in Haïti. En terwijl het geweld zich tot voor kort concentreerde in en rond de hoofdstad Port-au-Prince, breidt het zich nu uit naar omliggende regio’s, zoals de Artibonite, een landbouwgebied ten noorden van Port-au-Prince. De facto premier Ariel Henry dringt aan op ingrijpen door de Verenigde Naties. Veel Haïtianen zien in de passieve houding van de regering tegenover het geweld boze opzet. Henry heeft er baat bij, wanneer de situatie onhoudbaar wordt. De bevolking is het slachtoffer.
Haïtiaanse mensenrechtenactivist mag buurland niet meer in
In navolging van de Verenigde Staten en Canada heeft de Dominicaanse Republiek nu ook een lijst opgesteld met namen van Haïtianen die niet langer welkom zijn. Maar waar het in de Verenigde Staten en Canada mensen betreft die direct gelinkt kunnen worden aan het geweld en de straffeloosheid in het Caribische land (politici, criminelen en bendeleiders) heeft de Dominicaanse Republiek een opmerkelijke naam toegevoegd: mensenrechtenactivist Pierre Espérance. Mensenrechtenorganisaties zijn verbijsterd.
Argentinië voegt een miljoen nieuwe armen toe in 2022, tot 39,2% van de bevolking
Volgens de donderdag gepubliceerde index voor de tweede helft van vorig jaar verdient 8,1% van de Argentijnen niet genoeg om voedsel te kopen. Inflatie voorspelt een nog slechter 2023.
Artikelen
Bergen, helden en een oude vent
Colombianen zijn gek van sport. Dat geldt zeker ook voor wielrennen. Traditioneel zijn ze sterk in de bergen, logisch gezien de geografie van het Zuid-Amerikaanse land. In de jaren tachtig was Lucho Herrera een grote naam, Nairo Quintana en Egan Bernal zijn de helden van nu. Onze correspondent Nico Verbeek – zelf ook wieleradept – verdiepte zich in de wielergeschiedenis van het land dat hij sinds 1996 als zijn thuis mag noemen. Het resultaat is het boek In de schaduw van het peloton. Van narco-sponsors tot de eerste Colombiaanse gele trui. La Chispa interviewde hem over dit mooie non-fictiewerk.
“De sociale uitbarsting blijft aanwezig, maar is onzichtbaar geworden”
Hoe staat Chili erbij, ruim vier jaar na de sociale uitbarsting van 2019? Een doorbraak naar een rechtvaardiger samenleving is mislukt. Volgens de publieke intellectueel Álvaro Ramis blijven de Chilenen ”massaal bewust van de grote ongelijkheid en ontevreden met het neoliberale systeem, maar zien ze geen oplossingen op een sociale manier, maar alleen binnen het individualistische neoliberale kader”.
Een nieuwe Guatemalteekse lente
80 jaar nadat in Guatemala de periode aanbrak die de “tienjarige lente” wordt genoemd, een periode ingeluid met het aantreden van de eerste democratisch gekozen president, de hervormer Juan José Arévalo, was daar in 2023 plotseling zijn zoon: Bernardo Arévalo. De zoon had onmiskenbaar het idealisme en gevoel voor sociale rechtvaardigheid van zijn vader geërfd maar hij liep al tegen de zestig toen hij politiek actief werd. Mogelijk wist hij te goed wat de huiveringwekkende gevolgen konden zijn.
Tot verassing van velen en tot frustratie van de zittende macht, die alles uit de kast haalde om hem tegen te houden – maar het was te laat – won Bernardo Arévalo de presidentsverkiezingen en werd hij begin 2024 geïnaugureerd. Voor veel Guatemalteken gloort er hoop, hoop op een nieuwe democratische lente.
Toenemend geweld in het bosrijke Zuiden en het droge Noorden van Chili
Chili staat bekend als een relatief veilig land, maar heeft de laatste jaren te maken met een sterke toename van ernstige criminaliteit. Daarvoor zijn verschillende oorzaken. In het Zuiden van het land speelt de strijd om autonomie van de inheemse Mapuche, in het Noorden zijn Colombiaanse en Venezolaanse bendes actief. Intussen probeert president Boric het hoofd te bieden aan het geweld en de ontstane onrust.
Aymara, migratieonderzoek en zelfreflectie in noord-Chili
Mijn naam is Mariela Miranda van Iersel, en zoals je uit mijn twee achternamen kunt afleiden, ben ik half Chileens en half Nederlands. Gemotiveerd door mijn ervaring als vrijwilliger in sociale integratieprogramma’s, vertrok ik in 2017 van het Chileense huis uit mijn kindertijd naar Nederland voor een interdisciplinaire bachelor in de sociale wetenschappen en economie. In de hoop verder te leren over maatschappelijke uitdagingen, en vooral ook dingen die ik dácht te weten in vraag te stellen, begon ik aan een master in ontwikkelingsstudies aan het International Institute of Social Studies (ISS). Deze opleiding hielp me de real-world uitdagingen die me aan het hart gaan te verbinden aan wetenschappelijke theorieën en beide verder te verkennen door middel van onderzoek.
Departamento 50
In de periode voor de Tweede Wereldoorlog ontstonden in Chili verschillende nationaalsocialistische bewegingen: de MNS en de Chileense afdeling van de Duitse NSDAP, die erg populair was onder Duitse immigranten in het zuiden van Chili. De inlichtingendienst van de nazi’s in Berlijn (Sicherheitsdienst) maakte gebruik van deze sympathisanten bij het opzetten van een spionagenetwerk dat actief was op het hele continent.
Tussen hoop en vrees
Sinds begin 1974, toen de eerste nummers van de voorlopers van LA Chispa van de stencilmachines rolden, zijn Latijns-Amerika en de Cariben op het eerste gezicht onherkenbaar veranderd. In 2004 kennen bijna alle 22 belangrijkste landen een of andere vorm van democratie, al is de kwaliteit daarvan vaak mager. In strikte zin is alleen Cuba niet democratisch. Over socialisme en revolutie praat bijna niemand meer.
Een nieuwe Guatemalteekse lente
80 jaar nadat in Guatemala de periode aanbrak die de “tienjarige lente” wordt genoemd, een periode ingeluid met het aantreden van de eerste democratisch gekozen president, de hervormer Juan José Arévalo, was daar in 2023 plotseling zijn zoon: Bernardo Arévalo. De zoon had onmiskenbaar het idealisme en gevoel voor sociale rechtvaardigheid van zijn vader geërfd maar hij liep al tegen de zestig toen hij politiek actief werd. Mogelijk wist hij te goed wat de huiveringwekkende gevolgen konden zijn.
Tot verassing van velen en tot frustratie van de zittende macht, die alles uit de kast haalde om hem tegen te houden – maar het was te laat – won Bernardo Arévalo de presidentsverkiezingen en werd hij begin 2024 geïnaugureerd. Voor veel Guatemalteken gloort er hoop, hoop op een nieuwe democratische lente.
Toenemend geweld in het bosrijke Zuiden en het droge Noorden van Chili
Chili staat bekend als een relatief veilig land, maar heeft de laatste jaren te maken met een sterke toename van ernstige criminaliteit. Daarvoor zijn verschillende oorzaken. In het Zuiden van het land speelt de strijd om autonomie van de inheemse Mapuche, in het Noorden zijn Colombiaanse en Venezolaanse bendes actief. Intussen probeert president Boric het hoofd te bieden aan het geweld en de ontstane onrust.
Aymara, migratieonderzoek en zelfreflectie in noord-Chili
Mijn naam is Mariela Miranda van Iersel, en zoals je uit mijn twee achternamen kunt afleiden, ben ik half Chileens en half Nederlands. Gemotiveerd door mijn ervaring als vrijwilliger in sociale integratieprogramma’s, vertrok ik in 2017 van het Chileense huis uit mijn kindertijd naar Nederland voor een interdisciplinaire bachelor in de sociale wetenschappen en economie. In de hoop verder te leren over maatschappelijke uitdagingen, en vooral ook dingen die ik dácht te weten in vraag te stellen, begon ik aan een master in ontwikkelingsstudies aan het International Institute of Social Studies (ISS). Deze opleiding hielp me de real-world uitdagingen die me aan het hart gaan te verbinden aan wetenschappelijke theorieën en beide verder te verkennen door middel van onderzoek.
Columns, recensies & Van de redactie
Kerst vervroegd in Venezuela!
De Venezolaanse dictator Nicolás Maduro kon dit jaar niet wachten tot december en heeft per decreet het kerstfeest vervroegd. In zijn eigen tv-programma zei hij: “Het is september, maar het ruikt al naar Kerstmis. En daarom ga ik dit jaar, als eerbetoon aan u, mijn landgenoten, uit dankbaarheid aan u, de vervroeging van Kerstmis afkondigen! Kerstmis begint! Kerstmis is aangebroken met vrede, geluk en veiligheid!”
Een beetje geluk
De roman Een beetje geluk van de Argentijnse schrijver Claudia Piñeiro verscheen al in 2016 in het Nederlands, toen onder de titel De goedheid van vreemden, en is nu opnieuw uitgebracht. Het boek vertelt het ontroerende verhaal van een vrouw die na vele jaren terugkeert naar het land en de stad waar ze vandaan kwam. Zal men haar nog herkennen? En meer in het bijzonder: zal die ene persoon haar herkennen?
Met het mes op de keel
De laatste tijd gaat het in de media veel over een merkwaardige statistiek: het uitzonderlijk hoge aantal sterfgevallen onder buitenlanders in Medellín. De doodsoorzaak is variabel: van een mislukt experiment met drugs of een ‘gewone’ hartaanval op een hotelkamer tot de klassieke truc waarbij een goed uitziende maar criminele dame een jongeman oppikt, hem (net iets te veel) scopolamine toedient om hem daarna te beroven van zijn bezittingen.
Blijf op de hoogte
– Advertenties –
Ontvang onze nieuwsbrief
Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.
Volg ons op social media
Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.