La Chispa: dé website voor liefhebbers van Latijns Amerika
Journalistiek, betrokken, informatief en scherp
Uitgelicht
Politiek & Maatschappij
Economie & Ondernemen
Zuid-Amerika
Kunst & Cultuur
Milieu en Natuur
Midden-Amerika
LA Algemeen
Vrije tijd & Toerisme
Onderzoek & Wetenschap
Zuid-Amerika
Midden-Amerika
LA algemeen
Cariben
Klik hier voor alle artikelen van de Bolivia Special, april/mei 2021
Nieuws
Liz Chicaje, wier strijd een nationaal park heeft gecreëerd, wint Goldman Prize
Liz Chicaje Churay is een van de zes activisten wereldwijd die de jaarlijkse Goldman Prize winnen, een erkenning voor ‘grassroots’-activisme.
In Peru bewoonden inheemse volkeren het Amazonewoud op duurzame wijze
Archeologisch onderzoek in Peru laat zien dat inheemse volkeren gedurende vijfduizend jaar het Amazonewoud op duurzame wijze gebruikten. In een recente studie, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences, geven onderzoekers aan dat de mens in de prehistorie, nauwelijks impact had op zijn omgeving.
Liz Chicaje, wier strijd een nationaal park heeft gecreëerd, wint Goldman Prize
Liz Chicaje Churay is een van de zes activisten wereldwijd die de jaarlijkse Goldman Prize winnen, een erkenning voor ‘grassroots’-activisme.
Gewelddadige verkiezingen
Te midden van soms uitermate grof verkiezingsgeweld gingen de Mexicanen zondag 6 juni naar de stembus om parlementariërs, gouverneurs en andere overheidsdienaren te kiezen. De verkiezingen vonden plaats halverwege de termijn van president Andrés Manuel López Obrador en werden gezien als tussentijdse graadmeter voor diens beleid.
Wie is Pedro Castillo?
De uitslag van de Peruaanse presidentsverkiezingen van zondag 6 juni worden nog betwist, maar vooralsnog lijkt de politiek meer conservatieve Keiko Fujimori verloren te hebben van de linksere Pedro Castillo. Wie is deze dorpsonderwijzer?
Haïti tussen twee vuren: bendegeweld en coronabesmettingen nemen toe
Het is al langere tijd onrustig in Haïti, maar de besmettingen met covid-19 bleven het afgelopen jaar laag. Dat laatste lijkt voorbij, nu de besmettingen in rap tempo toenemen, terwijl er nog geen vaccins voorhanden zijn. Ondertussen blokkeren gewapende bendes de toegangs- en uitvalswegen van de hoofdstad Port-au-Prince. De overheid grijpt niet in. De bewoners zitten in de val.
Nog geen uitslag in Peru’s gepolariseerde presidentsverkiezingen van 6 juni
De stemmarge tussen de linkse kandidaat Pedro Castillo en de populist Keiko Fujimori is slechts 98.000, hoewel deze steeds groter wordt.
Dieren betalen prijs voor gevaarlijke snelweg Brazilië
Meer dan drieduizend wilde dieren worden jaarlijks aangereden op de gevaarlijke Braziliaanse snelweg BR-262, deze weg werd dwars door een rijk ecosysteem aangelegd. Een rechtszaak dwong de autoriteiten stappen te ondernemen tegen de vele aanrijdingen met dieren.
Gewelddadige verkiezingen
Te midden van soms uitermate grof verkiezingsgeweld gingen de Mexicanen zondag 6 juni naar de stembus om parlementariërs, gouverneurs en andere overheidsdienaren te kiezen. De verkiezingen vonden plaats halverwege de termijn van president Andrés Manuel López Obrador en werden gezien als tussentijdse graadmeter voor diens beleid.
Wie is Pedro Castillo?
De uitslag van de Peruaanse presidentsverkiezingen van zondag 6 juni worden nog betwist, maar vooralsnog lijkt de politiek meer conservatieve Keiko Fujimori verloren te hebben van de linksere Pedro Castillo. Wie is deze dorpsonderwijzer?
Haïti tussen twee vuren: bendegeweld en coronabesmettingen nemen toe
Het is al langere tijd onrustig in Haïti, maar de besmettingen met covid-19 bleven het afgelopen jaar laag. Dat laatste lijkt voorbij, nu de besmettingen in rap tempo toenemen, terwijl er nog geen vaccins voorhanden zijn. Ondertussen blokkeren gewapende bendes de toegangs- en uitvalswegen van de hoofdstad Port-au-Prince. De overheid grijpt niet in. De bewoners zitten in de val.
Artikelen
Luis Arce treedt in voetsporen van Morales – eerste halve jaar als president van Bolivia
Na een onderbreking van een jaar, met een interim-regering onder de rechts-conservatieve Jeanine Añez, is de linkse partij MAS opnieuw aan de macht in Bolivia. In oktober 2020 behaalde Luis Arce in de eerste verkiezingsronde 55 procent van de stemmen, waarmee hij de nieuwe president werd. Hij erfde een politiek verdeeld land met een kwakkelende economie en een diepe gezondheidscrisis. Hoe heeft hij in het eerste half jaar van zijn presidentschap deze problemen aangepakt?
Landhervormingen springen eruit. De Boliviaanse revolutie van 1952, deel II: vergelijking met de Mexicaanse Revolutie
De Mexicaanse revolutie van 1910 en de Boliviaanse van 1952 waren de grootste Latijns-Amerikaanse niet-socialistische omwentelingen van de twintigste eeuw. Naast overeenkomsten in achtergronden en maatregelen vertoonden ze aanzienlijke verschillen. Het revolutionaire proces en de rol van een leidende partij waren opvallend anders. Bij de landhervormingen kregen nieuwe landeigenaren in Mexico wat meer zekerheid dan in Bolivia. De Verenigde Staten keerden zich niet scherp tegen deze revoluties, maar kregen wel meer greep op Bolivia dan op Mexico.
‘Goed leven’ in de praktijk van Bolivia – Een utopie en een debat in ontwikkeling
Met regelmaat dook de term ‘buen vivir’, Spaans voor ‘goed leven’, op in toespraken van de toenmalige Boliviaanse president Evo Morales (2006-2019). Ook milieuactivisten verwezen regelmatig naar buen vivir als een manier van samenleven waarin mens en natuur gelijk zijn aan elkaar en waarin de natuur wordt gerespecteerd. Sinds de nadelige gevolgen van CO2-uitstoot toenemen en er wereldwijde klimaattops zijn om de uitputting van de aarde tegen te gaan, wint het idee van ‘goed leven’ aan betekenis. Wat houdt dit in en hoe werkt het in de praktijk van Bolivia?
Oogsten, koken en eten op grote hoogte
Bolivia en eten, dan denk je al snel aan de aardappel, wel duizenden verschillende soorten. Maar er wordt meer verbouwd in dit land met drie klimaatzones, waardoor de keuken kan beschikken over een grote diversiteit aan ingrediënten. Toch is Bolivia nog weinig internationaal bekend vanwege zijn keuken of topkoks. In 2013 opende restaurant Gustu z’n deuren in La Paz, opgericht door de culinair ondernemer van een van ´s werelds toprestaurants, Noma uit Denemarken. Heeft dit tot nieuwe ontwikkelingen geleid in de Boliviaanse keuken?
‘Land voor wie het bewerkt, mijnen aan de staat’. De Boliviaanse revolutie van 1952, deel I: de gebeurtenissen
In Bolivia brak in 1952 de eerste Latijns-Amerikaanse revolutie uit sinds de Mexicaanse van 1910. Onder druk van opstanden van mijnwerkers en (inheemse) boeren nam de revolutionaire regering ingrijpende maatregelen: algemeen kiesrecht, nationalisatie van tinmijnen, verdeling van land onder arme boeren en verplicht gratis basisonderwijs. Economisch was de revolutie geen succes, maar de sociale en politieke doorbraken droegen, direct of indirect, bij aan de maatschappelijke en culturele emancipatiestrijd van de inheemse bevolking. Die emancipatie is overigens nog lang niet voltooid.
Oerbossen Bolivia branden in stilte weg
Internationaal is er diepe verontwaardiging over de bosbranden in het Braziliaanse Amazonewoud. De extreemrechtse president Bolsonaro krijgt bakken kritiek over zich heen. Maar in buurland Bolivia voltrekt zich een vergelijkbare, stille ramp. In 2019 brandde meer dan zes miljoen hectare aan bos af, een gebied ter grootte van Nederland, Luxemburg en Vlaanderen samen.
De chola als cultureel erfgoed?
Chola en cholo zijn namen waarmee de Boliviaanse Aymara en Quechuabevolking wordt aangeduid, meestal op denigrerende en discriminerende wijze. Met de opkomst van president Evo Morales, zelf met inheemse wortels, lijkt dit te veranderen. Vrouwen in traditionele kleding zijn minister, volksvertegenwoordiger, advocaat en journalist. Of worstelaar. De chola is cultureel erfgoed. Maar het racisme is er niet minder door geworden.
‘Goed leven’ in de praktijk van Bolivia – Een utopie en een debat in ontwikkeling
Met regelmaat dook de term ‘buen vivir’, Spaans voor ‘goed leven’, op in toespraken van de toenmalige Boliviaanse president Evo Morales (2006-2019). Ook milieuactivisten verwezen regelmatig naar buen vivir als een manier van samenleven waarin mens en natuur gelijk zijn aan elkaar en waarin de natuur wordt gerespecteerd. Sinds de nadelige gevolgen van CO2-uitstoot toenemen en er wereldwijde klimaattops zijn om de uitputting van de aarde tegen te gaan, wint het idee van ‘goed leven’ aan betekenis. Wat houdt dit in en hoe werkt het in de praktijk van Bolivia?
Oogsten, koken en eten op grote hoogte
Bolivia en eten, dan denk je al snel aan de aardappel, wel duizenden verschillende soorten. Maar er wordt meer verbouwd in dit land met drie klimaatzones, waardoor de keuken kan beschikken over een grote diversiteit aan ingrediënten. Toch is Bolivia nog weinig internationaal bekend vanwege zijn keuken of topkoks. In 2013 opende restaurant Gustu z’n deuren in La Paz, opgericht door de culinair ondernemer van een van ´s werelds toprestaurants, Noma uit Denemarken. Heeft dit tot nieuwe ontwikkelingen geleid in de Boliviaanse keuken?
‘Land voor wie het bewerkt, mijnen aan de staat’. De Boliviaanse revolutie van 1952, deel I: de gebeurtenissen
In Bolivia brak in 1952 de eerste Latijns-Amerikaanse revolutie uit sinds de Mexicaanse van 1910. Onder druk van opstanden van mijnwerkers en (inheemse) boeren nam de revolutionaire regering ingrijpende maatregelen: algemeen kiesrecht, nationalisatie van tinmijnen, verdeling van land onder arme boeren en verplicht gratis basisonderwijs. Economisch was de revolutie geen succes, maar de sociale en politieke doorbraken droegen, direct of indirect, bij aan de maatschappelijke en culturele emancipatiestrijd van de inheemse bevolking. Die emancipatie is overigens nog lang niet voltooid.
Columns, recensies & Van de redactie
Het einde van de democratie
Sergio Fajardo leerde ik persoonlijk kennen toen hij burgemeester was van Medellín en ik op het Centro Colombo Americano werkte. Soms voerde dit cultureel instituut samen met de gemeente projecten uit en dan kwam Fajardo wel eens langs. Hij zag er niet uit als een ‘echte’ burgemeester, droeg geen driedelig pak en wilde niet worden aangesproken met ‘doctor’. Fajardo liep gewoon in jeans en was wars van dikdoenerij en praatjes.
De boekhouder van La Calzada
Het beeld van boekhouders is dat ze – over het algemeen – niet het meest spannende leven leiden. Ze zitten met hun neus in de boeken; cijfers, grafieken en statistieken beheersen hun leven. Zo voltrekt zich ook het bestaan van Fanuel Alvarez, hoofdpersoon in de roman De boekhouder van La Calzada van Berten Pil (1965, Brugge).Totdat Fanuels overzichtelijke leventje van de ene op de andere dag wordt overhoop gegooid.
Priester tussen krokodillen
Hij vertelde het als een grap. In zijn nieuwe parochie, op het platteland rond Medellín, ging priester Sergio op zoek naar parochianen die ver buiten het dorp woonden, om ze te leren kennen en te kijken hoe hij ze kon helpen. Hij werd vriendelijk binnengevraagd door de al wat oudere vrouw, ze was vereerd met het bezoek van de nieuwe priester. Ze bood hem een kopje koffie aan en dat kon hij natuurlijk niet weigeren. Hij haalde zijn mondkapje even af om te drinken uit het kopje dat er niet erg afgewassen uitzag.
Blijf op de hoogte
– Advertenties –
Ontvang onze nieuwsbrief
Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.
Volg ons op social media
Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.