La Chispa: dé website voor liefhebbers van Latijns Amerika
Journalistiek, betrokken, informatief en scherp
Uitgelicht
Politiek & Maatschappij
Economie & Ondernemen
Zuid-Amerika
Kunst & Cultuur
Milieu en Natuur
Midden-Amerika
LA Algemeen
Vrije tijd & Toerisme
Onderzoek & Wetenschap
Zuid-Amerika
Midden-Amerika
LA algemeen
Cariben
Klik hier voor alle artikelen van de Slavernijspecial, oktober/november 2021
Nieuws
De oorlog tegen drugs verlengde de decennialange burgeroorlog in Colombia, zo blijkt uit een historisch rapport
De bestraffende verbodsoorlog tegen drugs hielp de rampzalige burgeroorlog in Colombia te verlengen. Dit heeft de waarheidscommissie van het land vastgesteld, in een historisch rapport dat dinsdag werd gepubliceerd als onderdeel van een poging om de rauwe wonden van...
Berta Cáceres: ex-dambaas veroordeeld voor het plannen van moord op Hondurese activist
Een rechtbank in Honduras heeft een voormalige energiemanager veroordeeld tot meer dan 22 jaar gevangenisstraf voor de moord op een milieuactiviste in 2016. Berta Cáceres leidde protesten tegen het project van de waterkrachtcentrale van Agua Zarca voordat ze in haar huis werd doodgeschoten.
De oorlog tegen drugs verlengde de decennialange burgeroorlog in Colombia, zo blijkt uit een historisch rapport
De bestraffende verbodsoorlog tegen drugs hielp de rampzalige burgeroorlog in Colombia te verlengen. Dit heeft de waarheidscommissie van het land vastgesteld, in een historisch rapport dat dinsdag werd gepubliceerd als onderdeel van een poging om de rauwe wonden van...
Haïtiaanse gevangenen sterven door gebrek aan voedsel
Dat de situatie in de Haïtiaanse gevangenissen slecht is, is bekend. De gevangenissen zijn overvol en mensen zitten vaak jarenlang in voorarrest voordat hun zaak behandeld wordt. Maar de aanhoudende crisis heeft ook gevolgen voor de voedselvoorziening in de gevangenissen. Tussen januari en april zijn zeker 54 gevangenen door ondervoeding gestorven, meldde de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties vorige week. De afgelopen week overleden acht gevangenen.
Ecuadoraanse politie arresteert protestleider Leonidas Iza
De politie in Ecuador heeft Leonidas Iza, de leider van de grootste inheemse groep van het land, gearresteerd na een dag van protesten waarin werd opgeroepen tot lagere brandstofprijzen.
Ondanks de crisis viert Haïti het jaarlijks boekenfestival
Goed nieuws uit Haïti is al jaren zeldzaam. De berichten gaan bijna altijd over aardbevingen, orkanen, ontvoeringen en moorden. Het gros van de ruim elf miljoen inwoners zou het liefst het eiland willen verlaten. En tóch, toch zijn er Haïtianen die de moed niet verliezen en keer op keer weer mooie dingen organiseren. Zoals het jaarlijkse boekenfestival Livres en folie, dat donderdag 16 juni voor de achtentwintigste keer wordt gehouden, ditmaal in het Karibe Convention Center in de hoofdstad Port-au-Prince.
De Javari Vallei, een wetteloze wildernis in het Amazonegebied
Sinds zondag 5 juni worden de Britse journalist Dom Phillips en zijn Braziliaanse metgezel Bruno Araújo Pereira vermist. Ze trokken langs de Itaquaí rivier, de belangrijkste toegangsweg tot de Javari Vallei in het westelijk Amazonegebied, dichtbij de grens met Peru. De vallei is het thuis van een groot aantal inheemse volkeren. Maar de grote rijkdom heeft de streek tot jachtgebied voor stropers, vissers en illegale houthakkers gemaakt. De drugshandel tiert er welig.
Amnesty International: El Salvador schendt mensenrechten
De afgelopen twee maanden zijn in het kleine Midden-Amerikaanse El Salvador meer dan 36.000 mensen gevangen gezet. Op dit moment zit bijna 2% van de volwassen Salvadoranen in de gevangenis, een gevolg van de “oorlog tegen de bendes” die de regering begon nadat eind maart in één weekend 87 mensen werden vermoord. Amnesty International beschuldigt de regering van grootschalige schending van mensenrechten.
Haïtiaanse gevangenen sterven door gebrek aan voedsel
Dat de situatie in de Haïtiaanse gevangenissen slecht is, is bekend. De gevangenissen zijn overvol en mensen zitten vaak jarenlang in voorarrest voordat hun zaak behandeld wordt. Maar de aanhoudende crisis heeft ook gevolgen voor de voedselvoorziening in de gevangenissen. Tussen januari en april zijn zeker 54 gevangenen door ondervoeding gestorven, meldde de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties vorige week. De afgelopen week overleden acht gevangenen.
Ecuadoraanse politie arresteert protestleider Leonidas Iza
De politie in Ecuador heeft Leonidas Iza, de leider van de grootste inheemse groep van het land, gearresteerd na een dag van protesten waarin werd opgeroepen tot lagere brandstofprijzen.
Ondanks de crisis viert Haïti het jaarlijks boekenfestival
Goed nieuws uit Haïti is al jaren zeldzaam. De berichten gaan bijna altijd over aardbevingen, orkanen, ontvoeringen en moorden. Het gros van de ruim elf miljoen inwoners zou het liefst het eiland willen verlaten. En tóch, toch zijn er Haïtianen die de moed niet verliezen en keer op keer weer mooie dingen organiseren. Zoals het jaarlijkse boekenfestival Livres en folie, dat donderdag 16 juni voor de achtentwintigste keer wordt gehouden, ditmaal in het Karibe Convention Center in de hoofdstad Port-au-Prince.
Artikelen
Democratie in precolumbiaanse steden in Mexico – Nieuwe inzichten van antropoloog Graeber en archeoloog Wengrow
In precolumbiaans Mexico hadden sommige steden, zoals Teotihuacán en Tlaxcala, een enigszins democratisch bestuur. Dat blijkt uit archeologisch onderzoek en in het tweede geval ook uit Spaanse kronieken. Dat betogen David Graeber en David Wengrow in hun spraakmakende boek ‘Het begin van alles’, waarin ze de geschiedenis herschrijven met meer aandacht voor variëteit in ontwikkeling en menselijke keuzemogelijkheden.
De grote vraag die niemand zich stelt
Achter in de roman Broodkruim (Migas de pan) van Azriel Bibliowicz (1949) staat een gedetailleerde plattegrond van het huis waar het verhaal zich grotendeels afspeelt. “Het grappige is dat door de tekeningen lezers het huis zijn gaan zoeken”, vertelt de Colombiaanse auteur in een online interview vanuit zijn woonplaats Bogotá. “Waar is dat huis nou precies, vragen ze dan”, zegt Bibliowicz. Een groter compliment als schrijver kun je natuurlijk niet krijgen. “Maar het is natuurlijk onvindbaar. Het is fictie.”
Een wereldberoemde vader en de heilige krokodil
La Chispa interviewt Rodrigo García (1959), oudste zoon van Gabriel García Márquez, in een online interview over zijn boek Er is nog tijd. Herinneringen van een zoon aan Gabriel García Márquez. Hierin vertelt hij openhartig over het afscheid van zijn ouders Gabriel García Márquez (1927-2014) en Mercedes Barcha (1932-2020).
Weg met Pinochet!
Op 5 oktober 1988 spraken de Chilenen zich in een volksstemming uit tegen het aanblijven van generaal Pinochet als president. Daarmee eindigde de dictatuur, maar werd Chili nog geen volwaardige democratie. Chispa-redacteur Jan de Kievid maakte als internationaal waarnemer die spannende verkiezing mee. Nu binnenkort mogelijk weer een grote stap in democratische richting wordt gezet, vertelt hij zijn verhaal van de enerverende gebeurtenissen eind 1988.
Salvador Allende en Gabriel Boric
Een halve eeuw na Salvador Allende heeft Chili met Gabriel Boric weer een uitgesproken linkse president. Beiden gelden als bruggenbouwers. Allende’s parlementaire weg naar het socialisme begon tijdens de Koude Oorlog, een tijd van linkse bewondering voor Cuba en gewapende strijd. Dat alles speelt nu veel minder. Ook zijn politieke partijen nu minder dominant. Absoluut anders is de feministische en ecologische oriëntatie van Boric’s regering. Allende had geen parlementsmeerderheid en Boric heeft die evenmin. Pas na goedkeuring per referendum van een nieuwe grondwet kan Boric links beleid gaan voeren, met opnieuw sterke rechtse tegenstand.
De milities worden steeds machtiger – met steun van de president
In oktober kiezen de Brazilianen wie er de komende vier jaar hun president zal worden. De polarisatie tussen links en rechts is groot. In een serie reportages en interviews met deskundigen ter plekke neemt Hans Veltmeijer de situatie in Brazilië onder de loep. In dit tweede artikel vertelt onderzoekster Vanessa Campagnac hoe ze haar samenwerking met de politie drastisch zag veranderen na de komst van Bolsonaro.
Nicaragua: verkiezingsimpressies uit een verdeeld land
Op zondag 7 november 2021 gingen de Nicaraguanen naar de stembus en bezorgden de zittende president Ortega een klinkende overwinning. Of, klinkende overwinning? Velen in binnen- en buitenland erkenden de uitslag van de verkiezingen niet. En of de Nicaraguanen zo massaal naar de stembus gingen als Daniel Ortega claimde, valt ook te betwijfelen. Nicaragua-kenner Han Zwinkels was in het verdeelde en gewelddadige land ten tijde van de verkiezingen. Ook al zijn de verkiezingen al een aantal maanden geleden, zijn persoonlijke ervaringen zeggen veel over de manier waarop dit land geleid wordt: als het persoonlijke eigendom van dictator Daniel Ortega en zijn vrouw en vicepresidente Rosario Murillo.
Een wereldberoemde vader en de heilige krokodil
La Chispa interviewt Rodrigo García (1959), oudste zoon van Gabriel García Márquez, in een online interview over zijn boek Er is nog tijd. Herinneringen van een zoon aan Gabriel García Márquez. Hierin vertelt hij openhartig over het afscheid van zijn ouders Gabriel García Márquez (1927-2014) en Mercedes Barcha (1932-2020).
Weg met Pinochet!
Op 5 oktober 1988 spraken de Chilenen zich in een volksstemming uit tegen het aanblijven van generaal Pinochet als president. Daarmee eindigde de dictatuur, maar werd Chili nog geen volwaardige democratie. Chispa-redacteur Jan de Kievid maakte als internationaal waarnemer die spannende verkiezing mee. Nu binnenkort mogelijk weer een grote stap in democratische richting wordt gezet, vertelt hij zijn verhaal van de enerverende gebeurtenissen eind 1988.
Salvador Allende en Gabriel Boric
Een halve eeuw na Salvador Allende heeft Chili met Gabriel Boric weer een uitgesproken linkse president. Beiden gelden als bruggenbouwers. Allende’s parlementaire weg naar het socialisme begon tijdens de Koude Oorlog, een tijd van linkse bewondering voor Cuba en gewapende strijd. Dat alles speelt nu veel minder. Ook zijn politieke partijen nu minder dominant. Absoluut anders is de feministische en ecologische oriëntatie van Boric’s regering. Allende had geen parlementsmeerderheid en Boric heeft die evenmin. Pas na goedkeuring per referendum van een nieuwe grondwet kan Boric links beleid gaan voeren, met opnieuw sterke rechtse tegenstand.
Columns, recensies & Van de redactie
Politiek vanuit de keuken
Misschien deed hij het, omdat het gewoon praktisch was. Misschien wilde hij graag laten zien dat hij als presidentskandidaat mijlenver afstaat van al die andere politici die het land al sinds de onafhankelijkheid naar z’n mallemoer helpen. Rodolfo Hernández gaf zijn overwinningsspeech niet vanaf een podium in een dure congreszaal in de hoofdstad Bogotá, maar in de keuken van z’n eigen woning. En opnieuw kreeg hij alle aandacht van de media en voor de zoveelste keer wist hij zich te onderscheiden van het ‘politieke gespuis’.
Mijn begraven boek
Vroeg of laat besef je je dat je ouders niet het eeuwige leven hebben. Zonder hen ben je niet langer iemands kind. In het non-fictiewerk Mijn begraven boek beschrijft de Argentijnse schrijver en journalist Mauro Libertella (1983) het overlijden van zijn vader en de periode die daaraan voorafgaat.
De Stenen Goden
Schipper Cor van Oostenbrugge vaart met zijn lange boomkorkotter op de deining van de zee, tot hij een vreemd voorwerp opvist. Het bleek om een authentiek beeldje uit Paaseiland te gaan. Hoe is het in Zeeland terechtgekomen, is de grote vraag?